Een onverwachte verrassing op je zorgnota?
Stel je voor: je stapt ontspannen uit een acupunctuursessie, vol nieuwe energie, tot je bij thuiskomst je afvraagt… *wordt dit eigenlijk wel vergoed door mijn zorgverzekeraar?* Het antwoord is minder zwart-wit dan je zou hopen. In Nederland nemen steeds meer mensen hun gezondheid in eigen hand, met groeiende interesse in complementaire geneeswijzen zoals acupunctuur. Volgens het CBS (2023) maakt bijna 20% van de Nederlanders gebruik van alternatieve behandelingen, waaronder acupunctuur, vooral voor klachten als chronische pijn, stress en menstruatieproblemen.
Maar hoe zit het met de vergoeding? De meeste Nederlanders denken automatisch aan hun basisverzekering, maar die dekt alleen reguliere zorg. Acupunctuur valt onder *complementaire zorg*, waarvoor aanvullende verzekeringen nodig zijn. Wat je krijgt vergoed, hangt dus sterk af van je zorgpolis én of je behandelaar is aangesloten bij een erkende beroepsvereniging.
In dit artikel nemen we je mee door de belangrijkste inzichten over de vergoeding van acupunctuur. Je ontdekt wat de huidige regelgeving zegt, wat de zorgverzekeraars wel en niet vergoeden, en welke wetsvoorstellen in de lucht hangen. Ook gaan we in op misverstanden én de toekomst van acupunctuur in het Nederlandse zorglandschap. Met informatie uit betrouwbare bronnen en inzichten van zorgexperts krijg je niet alleen helderheid, maar ook handvatten voor je eigen gezondheidskeuzes.
Waarom acupunctuur niet zomaar onder je basisverzekering valt
Acupunctuur komt oorspronkelijk uit de traditionele Chinese geneeskunde en wordt al duizenden jaren gebruikt voor het behandelen van uiteenlopende klachten. In Nederland valt acupunctuur echter niet onder de reguliere geneeskunde, waardoor het niet in het basispakket zit. Maar wat betekent dat concreet?
De basisverzekering dekt zorg die als medisch noodzakelijk wordt beschouwd op basis van wetenschappelijke onderbouwing. Acupunctuur heeft nog geen structurele plek binnen deze definitie, hoewel er wel degelijk wetenschappelijke studies zijn die positieve effecten laten zien, vooral bij pijnbestrijding (Vickers et al., 2018).
Als je acupunctuur toch vergoed wilt krijgen, heb je een aanvullende verzekering nodig. Maar ook daar geldt: niet alle verzekeraars vergoeden alles. Meestal hanteren ze voorwaarden zoals:
- De behandelaar moet aangesloten zijn bij een erkende beroepsvereniging, zoals de NVA (Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur) of Zhong.
- Er geldt een maximumbedrag per behandeling of per jaar.
- Acupunctuur moet vallen onder ‘alternatieve geneeswijzen’ in de polisvoorwaarden.
Daarom is het cruciaal om voor de behandeling je polisvoorwaarden te checken of direct contact op te nemen met je verzekeraar. Een voorbeeld: bij de aanvullende verzekering van Zilveren Kruis in 2025 krijg je tot €40 per dag vergoed, met een maximum van €600 per jaar, mits de behandelaar erkend is (Zilveren Kruis, 2025).
Wat maakt acupunctuur waardevol volgens gebruikers en experts?
Ondanks de gemengde wetenschappelijke erkenning groeit de populariteit van acupunctuur in Nederland. Maar waarom kiezen mensen ervoor, zelfs als ze zelf (deels) moeten betalen?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen acupunctuur verkiezen boven of naast reguliere zorg:
- Chronische pijnklachten: Uit onderzoek blijkt dat acupunctuur effectief kan zijn bij rugpijn, migraine en artrose (Vickers et al., 2018).
- Stress en burn-out: Veel cliënten ervaren verlichting van spanningsklachten en beter slaapgedrag.
- Weinig bijwerkingen: In tegenstelling tot medicatie heeft acupunctuur nauwelijks tot geen bijwerkingen.
- Holistische benadering: Acupunctuur kijkt naar het totaalplaatje: lichaam, geest én leefstijl.
Volgens acupuncturist Dr. Eva Janssen (lid NVA) gaat het ook om de ervaring: “Mensen voelen zich gehoord en gezien. Acupunctuur biedt vaak ruimte voor rust, aandacht en herstel – iets wat in de reguliere zorg soms ontbreekt.”
Bovendien zijn er interessante casussen: zo meldde een ziekenhuis in Duitsland succesvolle samenwerking tussen anesthesiologen en acupuncturisten bij postoperatieve pijnbestrijding, met minder behoefte aan opioïden (Hammerschlag, 2020).
Misverstanden en obstakels: waar het vaak misgaat
Toch is het niet allemaal rozengeur. Er bestaan veel misvattingen over acupunctuur én over de vergoeding ervan.
Misverstand 1: “Als het werkt, moet het wel vergoed worden.” Dit is begrijpelijk, maar vergoeding hangt niet af van individuele ervaring. Zorgverzekeraars baseren hun beleid op wetenschappelijk bewijs én beleidsafspraken op nationaal niveau.
Misverstand 2: “Alle acupuncturisten worden vergoed.” Niet dus. Alleen behandelaars aangesloten bij erkende beroepsverenigingen komen in aanmerking. En zelfs dan hangt het van je polis af.
Daarnaast zijn er praktische obstakels:
- Onduidelijke polisvoorwaarden: Veel verzekerden weten niet waar ze moeten zoeken.
- Gebrek aan regulering: Er is (nog) geen wettelijk register zoals het BIG-register voor acupuncturisten.
- Schommelende dekking per jaar: Verzekeraars veranderen hun pakketten, waardoor je elk jaar opnieuw moet vergelijken.
Volgens een rapport van de Consumentenbond (2024) voelen veel mensen zich onzeker over de vergoeding en vermijden daarom alternatieve zorg, ook al zouden ze er baat bij hebben.
Een simpele tip? Vraag je behandelaar altijd vooraf of hij of zij erkend is door een beroepsvereniging én bel je zorgverzekeraar voor schriftelijke bevestiging van de vergoeding.
Wat zegt de toekomst? Nieuwe trends en mogelijke wetswijzigingen
De toekomst van acupunctuur binnen de zorgverzekeringen hangt samen met maatschappelijke trends én politieke ontwikkelingen. Steeds meer Nederlanders staan open voor integratieve geneeskunde – een combinatie van regulier en complementair – zeker in het licht van preventieve zorg en burn-outbestrijding.
Er liggen al enkele interessante voorstellen op tafel:
- De KNMG en VWS onderzoeken of bepaalde alternatieve behandelingen structureel kunnen worden opgenomen in gecombineerde zorgtrajecten (Ministerie van VWS, beleidsnota 2024).
- Er is discussie binnen de Tweede Kamer over meer transparantie in vergoeding van complementaire zorg. Sommige partijen pleiten voor betere regulering en eventueel een keurmerk voor alternatieve behandelaars.
- De zorgverzekeraars zijn in gesprek met beroepsverenigingen zoals de NVA over standaardisering van kwaliteitscriteria.
Daarnaast groeit het maatschappelijke besef dat gezondheid meer is dan “niet ziek zijn”. Als acupunctuur aantoonbaar bijdraagt aan preventie, vitaliteit of het verminderen van zorgkosten, kan dat op termijn de acceptatie en vergoeding versterken. Volgens gezondheidseconoom Prof. Marieke van den Brink: “We bewegen richting een bredere definitie van gezondheid, waarin ook leefstijl en welzijn meetellen.”
Het blijft dus zaak om wetsvoorstellen, beleidswijzigingen en verzekeringspakketten goed in de gaten te houden. Wat vandaag niet wordt vergoed, zou morgen zomaar in je aanvullende pakket kunnen zitten.
En jij? Wat is jouw plek in het veranderende zorglandschap?
Acupunctuur zit op het snijvlak van traditie en moderne gezondheidszorg. Of je het nu ziet als aanvulling, alternatief of noodzaak – het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn. De vergoeding hangt samen met je verzekering, de erkenning van je behandelaar én de politieke koers. Maar uiteindelijk gaat het om wat jij nodig hebt om je gezond en in balans te voelen.
